Power Publishing story – door Peter Kentie 20-24/3/95
Get wise! Netwise.
‘Verleg je grenzen, kijk verder dan je dagelijkse toepassing’. Met deze slogan heeft Apple geprobeerd het uitgangspunt van dit evenement te verwoorden. Vandaar dat ik in mijn presentatie de aandacht wil richten op de gevolgen die de nieuwe media- en informatie-technologiën op het communicatievak hebben. Dit geldt zowel voor de industrie als geheel, als voor de personen die in deze branche hun geld verdienen. Want de ontwikkelingen blijven maar doorgaan, momenteel is het toverwoord ‘internet’. Welke mogelijkheden dit medium biedt en welke gevolgen het heeft voor de grafische en multimedia-industrie wil ik in deze presentatie toelichten. Op de wand achter mij zult u straks een groot aantal voorbeelden zien van hetgeen u nu al op het internet kunt vinden. Voordat ik verder zou ik echter graag aan de zaal willen vragen wie al aangesloten is op het internet?
Momenteel beleven we echter de opkomst van een nieuw communicatiemiddel dat de ware spirit en interactie van de telefoonmetafoor op een beeldscherm projekteert. Ik doel hiermee op de electronische snelweg of de meest tastbare uitvoering daarvan, het internet. Dit medium dat als een paddestoel uit de grond is geschoten, laat een heel directe interactie tussen de aanbieder en de consument toe. Er ontstaat op het internet een virtuele markt waarop de consument informatie en entertainment zal vinden, maar ook reclameboodschappen en produkten. Sterker nog, als de commercial hem of haar bevalt, dan kan ook onmiddellijk tot aanschaf worden overgegaan. In de presentatie op de achtergrond zit een sprekend voorbeeld van het Eindhovens Dagblad. Dit is een krant die zijn diensten on-line aanbiedt en tegelijkertijd ook aanprijst. Elke dag zet de redactie van het Eindhovens Dagblad een aantal berichten op zijn internet-pagina’s. Deze worden vervolgens gelezen door Nederlanders die ooit geëmigreerd zijn naar Austratlië en aldaar van een scherm lezen dat er in Budel-Schoot een auto van de weg is geraakt. Sterker nog op de web-site, zo heet dat in internet vaktermen, is ook een digitale coupon opgenomen waar men kan opgeven dat een abonnement gewensd is. Een massa-medium dat tegelijkertijd individuele communicatie mogelijk maakt. Een TV-commercial met invulbon, biedt dat geen commercieel perspectief? Daarbij is een marketingcampagne op het internet relatief gezien spotgoedkoop en biedt het een immens (potentieel) bereik. Het is duidelijk dat de grafische industrie zich zal moeten realiseren dat het zogenaamde ‘on-line publishing’ een steeds grotere rol zal spelen in het toekomstige communicatieproces. Maar meer op het beeldscherm betekent onvermijdelijk minder op papier en daar zal men zich op moeten instellen. Reclame-budgetten zijn niet oneindig rekbaar. Ook billboards langs de electronische snelweg moeten worden betaald!
Voordat we verder gaan en misschien gelijk op de elektronische snelweg verdwalen, is het zinvol om het begrip Internet eens nader te omschrijven. Diegene die straks de hand opgestoken hebben, moeten we even verontschuldigen. Niet iedereen is nu eenmaal ‘Netwise’.
Het ‘net’, zoals het liefkozend wordt afgekort, is feitelijk een soort wereldomspannende telefooncentrale die ruim 30 miljoen computergebruikers met elkaar in verbinding brengt. Het Internet kent geen centraal gezag of zoiets banaals als een eigenaar. Niemand bezit en slechts weinigen controleren het Internet. Dat dit de groei niet remt, mag duidelijk zijn. Het world wide web is de afgelopen zes maanden zo’n 1000 procent gegroeid. Het entreekaartje om op het net te komen, bestaat uit een computer met een modem (minimaal 14.400 baud, maar liever een 28k8-modem) en een Internetaansluiting. Hiervoor kunt u bij een aantal bedrijven terecht die U in de vorm van een maandelijks abonnement op het internet zetten.
Technisch gezien gaat het versturen van bestanden en electronische post (kortweg e-mail) tussen computers op het Internet volgens een gezamenlijk afgesproken protocol genaamd TCP/IP. Het voordeel van deze standaard is dat alle computersystemen ongeacht het merk of besturingssysteem met elkaar kunnen communiceren. Of het nu Macintosh, Unix, OS/2 Warp, DOS of Windows is, iedereen, inclusief Bill Gates ondersteunt deze standaard.
Uniek aan het Internet is het feit dat alleen de telefoontarieven berekend worden tussen de gebruiker en zijn meestal lokale Internet-provider (of aansluiter). Hierdoor betaalt men ook alleen lokale telefoontarieven, ongeacht waar men al cyber-surfend op het Internet inlogt! Het tarief hiervoor is ‘na zessen’ slechts 15 cent per 5 minuten. Dat betekent dat computers die over de hele wereld verspreid staan, bezocht kunnen worden voor nog geen twee gulden per uur. Aldaar kan men databases raadplegen en (tekst-, beeld- en geluids-)bestanden ophalen en zich in principe alle informatie toeëigenen die de mensheid publiekelijk heeft gemaakt. Dit klinkt ietwat overdreven, maar het Internet is voor de informatie-behoeftigen een waar paradijs. Er is zelfs zoekprogrammatuur die meldt waar ter wereld bestanden staan die aan een bepaald zoekcriterium voldoen. Als u ooit nog eens een scriptie moet schrijven, is dit toch wel een moderne vorm van walhalla.
Eind 1993 heeft het Internet zijn eerste ferme stappen richting commercialiteit gezet met de invoering van het world wide web of kortweg www. De reden waarom alle ogen juist op dit onderdeel van het net gericht zijn, ligt in de grenzeloze mogelijkheden die een www-informatiedienst biedt. Dit is bij uitstek een medium waar bedrijven en instellingen maar ook particulieren, hobbyclubs, onderzoekscentra, scholen, kortom iedereen die maar wat aan de rest van de wereld te melden heeft, zich multimediaal kan manifesteren.
Een bezoek aan een web-informatiedienst gaat ongeveer als volgt.
Stel dat we de web-site van Apple willen bezoeken. In het programma Netscape, dat voor alle gangbare computersystemen beschikbaar is, typen we het adres ‘www.apple.com’ in. De software zoekt nu automatisch contact met Apple in Cupertino en toont binnen een paar seconden(!) de openingspagina. In de presentatie is deze pagina overigens opgenomen. De afbeeldingen die op het web geplaatst worden, kunnen in perfecte beeldkwaliteit verstuurd worden. Opvallend is dat sommige tekstgedeeltes op de pagina blauw zijn geaccentueerd. Dit betekent dat zo’n tekst een verwijzing vormt naar een andere pagina of, even gemakkelijk, naar een andere web-server. Als men op een tekst ‘klikt’, maakt de computer verbinding met een www-server waar men Apple-computers verkoopt of onderhoudt. Een andere ‘hyperlink’ bezorgt u informatie op het scherm over een belangrijke computerbeurs die binnenkort plaatsvindt of u haalt met een druk op de knop een nieuwe versie van een programma op. Zo gemakkelijk navigeert u over de wereld zonder ook maar een letter te hoeven typen of commando’s te moeten onthouden. Begrijpt u nu ook waarom het net tevens een schitterend adverteerdersmedium is. Als een firma een eigen web-adres heeft, kan men op dit medium de klant informeren, nieuwe produkten en diensten aanbieden en per modem versturen. Zoals Adriaan Meij afgelopen zaterdag in het Algemeen Dagblad treffend opmerkte, “is het unieke aan het internet dat de aanbieder tegelijkertijd een enorm publiek kan bereiken èn individuele transacties kan uitvoeren! Je kunt immers eerst voor iedereen je reclameboodschap op het net zetten en dan doorbladerend voor kopers de transactie tot stand brengen, inclusief de afrekening”. De afgebeelde informatie is daarbij snel en relatief eenvoudig te wijzigen of uit te breiden. Vergelijk dat maar eens met de produktie van een reguliere brochure of catalogus. Men kan de klant zelfs op het scherm een vragenlijst presenteren, die on-line ingevuld kan worden. Zo kunnen de bestellingen verwerkt worden. De klant typt zijn adresgegevens in en de transactie is geslaagd! In een komende versie van Netscape zal waarschijnlijk de samenwerking met een grote Amerikaanse creditcard-maatschappij geïmplementeerd zijn! Waar dit toe zal leiden, weet nog niemand, maar het is duidelijk dat begrippen als tussenhandel, winkel, magazijn en dergelijke een volkomen andere waarde zullen krijgen. Als u ergens op het internet een Compact Disc bestelt en deze per Federal Expres naar zich toe laat versturen, sluit u de hele tussenhandel inclusief alle marges en BTW-heffingen uit! Dit zal ook gevolgen hebben voor het te produceren Point Of Sale-materiaal voor in de winkels en de verpakking wordt ook ondergeschikt aan de web-presentatie. Over de fiscale gevolgen zullen we het nog maar helemaal niet hebben...
Het communicatievak begint nu ook voorzichtig dit veelbelovende medium te ontdekken. Met name uitgeverijen en omroepbedrijven hebben in Nederland de weg geplaveid en zijn dan ook klaar als de grote golf ons perfect bekabelde landje zal overspoelen. Reclamebureaus en grafische bedrijven die zich nog niet met ‘multimedia’ bezighouden, zullen de gevolgen hiervan op korte of lange merken. Belangrijk is daarom dat men investeert in de benodigde kennis en ervaring voor het digitaliseren en bewerken van tekst en beeld. Deze kennis is voor het produceren van een CD-I, CD-Rom of een Web-pagina nagenoeg gelijk. Digitale vormgevers en DTP-ers die zich bewegen op de zogenaamde 72-dpi-markt kunnen namelijk even gemakkelijk web-pagina’s opmaken als afbeeldingen produceren die voor een CD-medium gebruikt worden. De toegepaste softwarepakketten zijn dezelfde. Uitgebreide kennis van bijvoorbeeld Adobe Photoshop en alle ins- en outs over pixels, kleurcallibratie en dergelijke is essentieel om op een on-line medium kwalitatief te kunnen presenteren. Een groeiend deel van de werkzaamheden voor het toekomstige reclamebureau of -studio zal dan ook uit het vormgeven en produceren van digitale beelden bestaan. Hier moet men bedrijfsmatig dan wel op inspelen.
Publiceren op het internet wijkt op één punt fundamenteel af van de traditionele media als billboard, Mupi of Abri. Op het internet zoekt de klant de producent op en neemt uit eigen beweging de moeite om de aangeboden informatie te bekijken. Voor een marketeer is dit de ware pull-strategie. Aangezien een internet-server kan registeren hoe lang en hoe vaak een web-pagina is bekeken, kan de adverteerder zo uiterst waardevolle marketing-informatie verkrijgen.
Overigens is het een indrukwekkende score als de inlogger zo’n twintig seconden op de pagina blijft hangen. De pagina’s moeten daarom aantrekkelijk genoeg zijn om de aandacht langer vast te houden, anders is de websurfer alweer vertrokken voor dat men erg in heeft. Een goede webpagina moet
- of een hoge entertainmentwaarde hebben
- of een duidelijke interactie met de (potentiële) klant opleveren
- of een grote informatie-overdracht kunnen bewerkstelligen.
Door bepaalde keuze-mogelijkheden in te bouwen of om een reactie of mening te vragen, bindt men de digitale lezer aan zich. Een extreme vorm hiervan is het natuurlijk het leren en werken op afstand. Onder de noemers teleleren wordt ook de onderwijswereld geconfronteerd met een medium dat perfect aansluit bij hun bestaande activiteiten. Leren op het internet heeft niet alleen in theorie enorme mogelijkheden. Wat dacht u van een Teleac-cursus met een database als leraar! Utopie? Neen hoor, in de Verenigde Staten al een beproefde methode. Uiteraard moet er in Nederland een vorm van structuur en ordening komen om deze nieuwe vorm van interactief onderwijs te reguleren, maar de potentiële mogelijkheden zijn oneindig. Het is niet voor niets dat al veel onderwijsinstituten, zowel op MBO, HBO als op universitair niveau op het internet aanwezig zijn. Zelfs het Instituut Nijenrode kunt u on-line benaderen. Nu nog slechts voor informatie over lesgeld, huisvesting en dergelijke maar wie weet komt er een dag dat ze hun leermiddelen ‘on-line’ gaan publiceren? Dit zal uiteraard ook invloed hebben op de hoeveelheid gedrukt papier dat nu nog voor deze activiteiten geproduceerd wordt.
Als de wisselende informatie on-line gepresenteerd wordt, ontstaat er tevens een toenemende behoefte om de informatie op papier ook zo flexibel en flitsend snel te produceren. Op deze trend spelen technieken als direct-to-plate en digitaal drukken perfect in. Printing-on-demand sluit naadloos aan op de digitale informatie-overdracht van het internet. Voor de grafische industrie hebben deze twee media ook overeenkomsten. Beiden geven de mogelijkheid tot ‘gepersonaliseerde’ communicatie en bij beiden hebben we met een puur digitaal bestand te maken. Het mag duidelijk zijn dat het investeren in deze digitale kennis cruciaal is voor alle disciplines in het grafische vak.
Resumerend kan ik gerust stellen dat digitale fotografen, drukkers, lithografen, vormgevers en DTP-ers een profitabele toekomst tegemoet gaan zolang men de mogelijkheden van de nieuwe media onderkent en er tevens op inspeelt. Wat u nu al op het world wide web ziet, is door iemand vormgegeven en gerealiseerd. Gebruik makend van dezelfde DTP-programma’s die u nu voor het maken van grafische produkties op papier gebruikt. Vrijstaand maken of het nu met een pad of met een hulpprogramma als Transparancy wordt verwezenlijkt, het blijft vakwerk, sterker nog grafisch vakwerk. De kunst om een afbeelding op het internet zo klein mogelijk te houden door de juiste scan- en compressietechnieken toe te passen moet nu eenmaal geleerd zijn. Een klein maar kleurig bestand creëert korte wachttijden, zeker bij teagere modems en/of slechte verbindingen.
De overstap naar de regels en wetten van het medium world wide web kunnen redelijk snel aangeleerd worden door ervaren pixelartiesten. Het vormgevingsaspect is iets anders, maar degene die zich nu al bezig houden met CD-I en CD-Rom produkties weten al snel van wanten. Kijk maar naar de prestaties van bedrijven als WDS die de internet-site van Videotex of te wel WorldAccess hebben vormgegeven. U kunt hun werkwijze nalezen in de MacWorld van deze maand. Zij voelen zich als mulitmedia-producent als een vis in het water op het web.
Toegegeven, het grafische niveau van de publicaties op het web wisselt sterk, maar speelde bij de opkomst van desktop publishing niet dezelfde discussie? Ook deze techniek bracht een democratisering teweeg; iedereen kon zijn eigen publicatie opmaken. Exclusieve media komen in handen van een enorm grote groep, met alle gevolgen van dien. Door de opkomst van het world wide web kan nu iedereen zijn boodschap wereldwijd publiceren. Maar het staat nu nog in de kinderschoenen. De betalingsmogelijkheden zullen het kararkter van het internet verder commercialiseren. Om je in deze virtuele wereld te onderscheiden, zijn vaardigheden als vormgevoel, layout-kennis en de benodigde technische vaardigheden om een efficiënte web-pagina te ontwikkelen van groot belang. De uitschieters op de achterliggende presentatie zijn toch allemaal door beroepsvormgevers gemaakt inclusief grootheden als Neville Brody en Roger Black. Het web is een medium met zijn eigen hebbelijkheden, maar realiseer je wel het potentieel van dit medium.
Op deze happening zijn een aantal van deze technieken zichtbaar gemaakt en kunt u in de gesimuleerde praktijk zien èn beleven hoe het functioneert. Als u meer wilt weten over dit thema nodig ik u tevens van harte uit om in het Cybercafé met mij daarover in de komende uren van gedachten te wisselen. En als u op het internet gezet wilt worden, dan kunt u bij mijn internet-reclamebureau terecht voor het realiseren van de web-pagina’s en voor on-line houden van de informatie.
